review
Philomena

In Stephen Frears’ Philomena gaan een aan lager wal geraakte Britse journalist en een trotse oude dame op zoek naar het kind dat ze vijftig jaar geleden in een nonnenklooster af moest staan.

Wanneer journalist Martin Sixsmith (Steve Coogan) zijn baan verliest, besluit hij een roman te schrijven over zijn specialisme: Russische geschiedenis. De vraag van Philomena’s bezorgde dochter om hen haar zoon Anthony te helpen zoeken slaat hij in eerste instantie dan ook prompt af. Hij zou wel heel diep gezonken zijn om zijn tijd te verdoen aan een human interest-verhaal: een banale en op sensatie beluste tak van de discipline waar hij mijlenver boven staat.

Ook Philomena (Judi Dench) heeft zich haar hele leven ferm vastgehouden aan haar katholieke overtuigingen. Het gros daarvan dankt ze aan haar jeugd bij de nonnen, waar schuld steevast de klok sloeg. Na een opwindend uitje naar de kermis raakte de jonge Philomena (Sophie Kennedy Clark) zwanger van een zoontje. Haar ouders moesten niets van de zwangerschap weten en stuurden hun dochter naar het klooster om daar het kind te wereld te brengen. In de wasserette van het klooster werkt ze zich uit de naad om haar verblijf te financieren. De zusters dragen zorg voor haar aandoenlijke dreumes – een charmeur in dop, die zelfs de kijker de hartverscheurende bevalling doet vergeten. Het drama giert in de flashbacks met lange uithalen, vooral wanneer zoonlief onverwachts afgestaan wordt aan wat later een Amerikaans echtpaar blijkt. Philomena rest niets dan vanachter een hek toe te kijken, te huilen en te leven met de zondes van haar jeugd.

In tegenstelling tot de intensiteit van deze terugblik gaat de film gemoedelijk en vlot van start. De personages staan niet slechts in dienst van elkaar, maar leven hun eigen leven. Als Philomena voor de vijftigste keer de verjaardag van Anthony herdenkt met niets anders om handen dan een klein fotootje, vertelt ze het hele verhaal met horten en stoten aan haar volwassen dochter (Anna Maxwell Martin). Deze neemt vervolgens Sixsmith in de arm. Hij beweegt zich aanvankelijk ongemakkelijk in de nonnenwereld.

Een groot gedeelte van wat interessant is aan de film zijn de tegenstellingen tussen de moeder en de journalist. De rest is de zoektocht die barst van de schrijnende wendingen. Zij verlangt er intens naar om haar zoon in haar leven te verwelkomen en door hem vergeven te worden; hij ergert zich aan haar vergevingsgezinde houding ten opzichte van de katholieke kerk en haar luchthartigheid in het algemeen. Ze is precies zo simpel als hij van tevoren had verwacht van de hoofdrol van een human interest-artikel, of van iemand die ze leest. Philomena echter heeft het niet in zich om neer te kijken op de mensen om zich heen, of ze nu achter een ontbijtbuffet werken, aan God gewijd in een klooster leven, of journalist zijn, op zoek naar een verhaal.

Philomena zoekt zelf vooral naar de waarheid, en een beetje geruststelling. Martin vertegenwoordigt het gebrek aan integriteit van de journalistiek. Hun verstandhouding groeit naarmate de film vordert. Wanneer de vraag naar voren komt of het artikel al dan niet gepubliceerd moet worden, graven ze drijfveren op: is een zoektocht naar je verloren familieleden onvermijdelijk, belangrijk, gerechtvaardigd en persoonlijk?