review
Recensie: Stonehearst Asylum

Een grimmige sfeer, spanning en een goede set acteurs. Dat is de formule die regisseur Brad Anderson toepast op zijn films om deze tot een positief einde te brengen. Zijn nieuwe film Stonehearst Asylum speelt zich af in een gekkenhuis aan het eind van de negentiende eeuw. Kunnen we van Anderson iets waanzinnigs verwachten?

Het is kerstavond, 1899. Edward Newgate (Sturgess) komt na een lange reis aan bij de psychiatrische inrichting Stonehearst Asylum. Na zijn slagen aan de Universiteit van Oxford wil hij vol goede moed praktijkervaring opdoen bij deze inrichting. Dr. Lamb (Kingsley) neemt Newgate maar al te graag op in zijn werkrondes. Newgate krijgt direct bij aankomst een rondleiding door het gigantische gebouw. Daar ontmoet hij de meest aparte mensen, maar er is één patiënt die pas echt zijn aandacht trekt: Eliza Graves (Beckinsale). Eliza is het oogappeltje van de inrichting. Een prachtige vrouw die moeite heeft met intimiteit en op het verzoek van haar vader is opgenomen. Lamb houdt er alternatieve behandelwijzen op na. In plaats van de ‘middeleeuwse’ praktijken van zijn voorganger, laat dr. Lamb zijn patiënten vrij in hun doen en laten. Ze worden niet gedrogeerd of opgesloten, maar begeven zich tussen het personeel. Ze worden als gelijken behandeld. Een zekere nacht hoort Newgate een raar bonkend geluid. Hij gaat op onderzoek uit. Zijn zoektocht eindigt in de kelders van Stonehearst Mental Asylum. Hij doet de ontdekking dat in de psychiatrische inrichting niets is wat het lijkt. Newgate besluit dat er maar één ding op zit: hij moet Eliza redden.

Het moge duidelijk zijn dat wanneer men Stonehearst Asylum kijkt, de verwijzingen naar One Flew over The Cuckoo’s Nest niet over het hoofd te zien zijn. Hoewel beide films zich in een andere tijd afspelen, komen de onderwerpen zoals sadisme en shocktherapie zowel in Stonehearst Asylum als in One Flew over The Cuckoo’s Nest voor. Waar One Flew over The Cuckoo’s Nest een meesterwerk is, dreigt Stonehearst Asylum helaas te vervallen in clichés. Die clichés komen terug in het verhaal, de opbouw van scènes en het acteerwerk. De film speelt zich bijvoorbeeld af rond kerst en de eeuwwisseling. Het enige moment wanneer er gebruik wordt gemaakt van deze situering is wanneer Newgate aankomt bij Stonehearst Mental Asylum. Er is dan namelijk een dikke laag mist die het gebouw en zijn omgeving van een mysterieuze sfeer moet voorzien. Ook veel scènes zijn clichématig opgebouwd. Newgate wordt bij aankomst op de psychiatrische inrichting alleen achtergelaten in het kantoor van dr. Lamb. Terwijl hij daar wacht, ontdekt hij een kikker die moet dienen als test voor stocktherapie. Uiteraard wordt Newgate net niet gesnapt tijdens zijn speurtocht door het kantoor van de dokter.

Een lichtpuntje in Stonehearst Asylum is te vinden in het acteerwerk. Vooral de rol van Mickey Finn, vertolkt door David Thewlis (Lupin in de Harry Potter films) springt eruit. De psychisch gestoorde, moordlustige Finn staat dr. Lamb bij om de smerige klusjes op te knappen. Thewlis zet dit personage zo goed neer dat elke scene met Finn een genot is om te kijken. Ook de rollen van Beckinsale, Caine en Sturgess zijn goed neergezet, al zijn het niet de meest interessante personages. Teleurstellend is echter de rol en invulling van het personage van Ben Kingsley. De alternatieve dokter Lamb weet geenszins te overtuigen en schiet zelfs door naar het ridicule.

Regisseur Anderson heeft een conservatieve film neergezet die weinig weet te overtreffen. Ondanks het clichématige verhaal en de slechte invulling van de rol van Kingsley weet Stonehearst Asylum wel te vermaken. Het thema, de plotwendingen en het acteerwerk van de andere acteurs (met name Thewlis) weten het gemiddelde van de film weer iets omhoog te werken. Dat maakt Stonehearst Asylum best een kijkbare film, maar verwacht geen baanbrekende cinema.