Doorgaan naar artikel
Recensie: Inherent Vice
Pim van den Berg
Pim van den Berg
Profiel

Conclusie

Inherent Vice is een film van de oude stempel. Paul Thomas Anderson heeft Thomas Pynchons roman uitstekend omgezet in een detective in een wereld die detectives geen plaats meer gunt. Lang, maar mooi, slim en grappig.

LA, 1970. Privédetective “Doc” Sportello (Joaquin Phoenix) een voormalig hippie nu in dienst van de wet. Wanneer zijn ex Shasta Fay (Katherine Waterston) aanklopt met drama rond haar nieuwe vastgoedmagnaat annex minnaar raakt Doc (on)welwillend verwikkeld in een Chinatown-achtig plot dat blijft escaleren in steeds nieuwe, iets te toevallige, ontwikkelingen. Of is dat Docs stonerparanoia die opspeelt? Doc struikelt over gretige drugsgebruikers, neo-nazi’s in zen-afkickklinieken en Mormoonse FBI-agenten op weg naar een plot dat nergens toe leidt, of misschien toch wel.

Zijn onwaarschijnlijke partner en rivaal is zijn grootste tegenpool, de vierkante agent “Bigfoot” Bjornsen (Josh Brolin). Bigfoot is doortrapt, schnabbelt in de televisie en reclame en heeft een grondige hekel aan alles wat hippie lijkt. Hij is een noir-man in een hippiewereld. Doc heeft door overmatig wietgebruik een gezonde argwaan tegen het systeem. Doc is een hippie die in een noir-verhaal is beland. Ze ontmoeten elkaar halverwege als stuurloze lotgenoten in een wereld die hen nu vreemd is. De Manson Family heeft het hippietijdperk onderuit gehaald; het ontluikende Reaganisme verdringt elke overgebleven ideologie die niet met gedegen, Amerikaans kapitalisme overweg kan.

Zo ook Docs relatie met Shasta, een zekerheid waar hij niet langer op kan rekenen–is dat de reden dat hij een persoonlijke zaak aanneemt van de surfsaxofonist-klikspaan-activist Coy Harlingen (Owen Wilson), om een oogje te houden op diens familie? (Doc doet geen huwelijksdingen meer, te veel gedoe.) Misschien kan Doc zo nog iets op orde brengen, want hij heeft een goed hart. Het onderscheidt hem van Jeffrey “The Dude” Lebowski, omdat hij achter de paranoia en nonchalance weigert zijn schouders op te halen.

Niet alleen daarom wordt in veel recensies de vergelijking gemaakt tussen Inherent Vice en Robert Altmans The Long Goodbye: de detectives trekken hun zakelijke leven zich persoonlijk aan, want wie maalt er anders om alles? Net als in The Long Goodbye is Inherent Vice gebleekt en korrelig, maar waar Altman speelde met lichtcontrasten gebruikt regisseur Paul Thomas Anderson alle kleur die hij vinden kan.

Twee en een half uur is een lange zit voor een film vol beklemmende close-ups, maar die verstevigen het gevoel van Docs onschuldige paranoia alleen maar, evenals sommige visuele trucs en grapjes. Het plot lijkt nergens heen te gaan, en Doc is evengoed verdwaald, gezien de nonsens die hij in zijn kladblokje schrijft, maar dat doet er niet toe. Er is geen groot verhaal, maar je kan de zoektocht zo aangenaam mogelijk maken voor iedereen.