review
Sexy Money

Vorige week ging een verslaggever van Man Bijt Hond voor een jolig item op bezoek bij studentenhuizen om te vragen of er nog dames waren die wilden bijklussen als escortdame; de escortbureaus zitten namelijk vol vanwege de nucleaire top in Den Haag. De reacties waren afwijzend: de studentes prefereerden andere manieren om aan hun geld te komen. In Nigeria is die keuzevrijheid beperkter: veel vrouwen zijn aangewezen op prostitutie om hun armoede te ontlopen. En zelfs dat laatste is meestal niet zeker. Veel vrouwen die in Europa hun geluk proberen te beproeven komen uiteindelijk met lege handen terug in het thuisland. De documentaire Sexy Money van Karin Junger volgt enkele jonge vrouwen die tevergeefs geprobeerd hebben in Europa hun heil te zoeken en twee vrouwen in het bijzonder die in thuisland Nigeria trachten hun lot door middel van scholing te verbeteren. Waar Sexy Money optimistisch opent met sterke en ambitieuze vrouwen, eindigt deze in mineur. De toekomst voor de arme Nigeriaanse vrouw lijkt troosteloos.

De twee sterren in de film zijn Janet en Laura. Beide vrouwen hebben een opleiding gevolgd bij ‘The Lady Mechanic Initiative’, waarin vrouwen worden opgeleid tot automonteur en als zodanig iets bijverdienen. Helaas is oprichtster Sandra Aguebor voornamelijk bezig met haar kapsel en het op de foto gaan met afgezanten van Westerse liefdadigheidsinstellingen en sponsors. Naar het geld kunnen beide dames fluiten. Met een diploma op zak auditeert de jonge moeder Janet bij een theateropleiding en gaat Laura naar de gouverneur van haar thuisprovincie om een opleiding van de grond te krijgen voor jonge vrouwelijke monteurs. Wat op het eerste gezicht goed lijkt te verlopen, verandert in een deceptie: Janet kan de opleiding niet betalen omdat ze zichzelf en haar puberende dochter moet onderhouden, Laura blijkt bij aanvang van haar werk via een schimmig spel vervangen te zijn door een ander. De twee hebben hun baan opgezegd en kunnen nu enkel terug naar de prostitutie. Tussen de beelden van Janet en Laura door zijn interviews verweven met vrouwen die vol hoop naar Europa zijn vertrokken, maar na een tijdlang in de prostitutie te hebben gezeten uiteindelijk met nul op rekest terugkeren naar Nigeria.

Ondanks al deze misère weet Sexy Money zich ver te houden van overdreven pathetiek. De vrouwen zijn levenslustig en vol goede hoop. Ze zingen mee met de muziek van Nneka, een van de populairste singer-songwriters van het land. Soms zie je de glinsteringen in hun ogen als ze denken over een nieuwe toekomst. Tegelijkertijd zie je hoe er misbruik van de meisjes wordt gebruikt. Meneer Dave, de projectleider van het onderwijsproject, is misschien wel de grootste naarling in een documentaire ooit. Je ziet hem slijmen over de gouverneur en loze beloftes maken aan Laura, je ziet haar glunderen, terwijl hij haar daarna staalhard voor egoïste uitmaakt omdat ze deze baan zo graag wil hebben. Natuurlijk laat deze docu maar een kant van het verhaal zien, maar Meneer Dave wordt het toonbeeld van Westerse uitbuiting van Afrika.

Waar de rest van de documentaire hoopvol blijft, is het einde erg wrang. Naast de dubbele afwijzing is Janets dochter ook bezwangerd door een Ghanese man met vrouw en kinderen, ook de komende generaties zijn nog niet van de ellende af. Het eindlied van Nneka is naar Westerse maten misschien wat overdramatisch, maar vergeet niet dat dit de popmuziek van het land is.