review
Recensie: Nena

Pubertijd is op zijn minst een ongemakkelijke periode in je leven te noemen. Onbelangrijke dingen worden opeens belangrijk en vice versa, je ouders lijken opeens de meest irritante mensen ter wereld en dit alles gaat gepaard met een (zeer onterecht) gevoel van volwassenheid. Voor de gemiddelde tiener is dit genoeg om het leven te ontwrichten. Het wordt allemaal nog zwaarder als je een door MS verlamde vader hebt, die ook nog eens suïcidaal blijkt.

Nena is deels gebaseerd op ervaringen die regisseur Saskia Diesing had met haar eigen vader en is door haar geschreven in samenwerking met schrijfster Esther Gerritsen. De film speelt zich af in 1989, toen Diesing zelf zeventien was. Ze weet deze tijd goed weer te geven: de kleding, de muziek, het wereldnieuws, het taalgebruik en de verwijzingen naar popcultuur (weet iemand nog wie Samantha Fox was?). Ondanks dat de film qua onderwerp tijdloos is, is het van belang dat het verhaal zich afspeelt enkele jaren voordat euthanasie in Nederland legaal zou worden. Nena’s vader kan dus niet geholpen worden in zijn wens er een einde aan te maken.

Nena (Abbey Hoes) is een heel herkenbaar adolescent meisje: ze zoekt grenzen op, zowel haar eigen als die van anderen. Ze leert drinken en roken, ze maakt ruzie met haar vriendinnen en met haar ouders, ze heeft ongemakkelijke gesprekken met haar moeder en ze wordt verliefd. Ze is op sommige momenten heel erg kwetsbaar, op andere momenten juist vastberaden. Hoes, zelf ‘pas’ twintig, weet goed gestalte te geven aan haar rol. Dit geldt trouwens voor de gehele cast. Uwe Ochsenknecht is geweldig als Nena’s Duitse vader, Martin. Martin is een nurkse, maar tegelijkertijd ook warme vader, die duidelijk veel om zijn dochter geeft. Knap is hoe Ochsenknecht dit allemaal weet te spelen zonder van zijn lichaam gebruik te kunnen maken. Als vader en dochter zijn Hoes en Ochsenknecht dan ook zeer overtuigend en het zijn hun interacties, zij het de boze, teleurgestelde of juist liefdevolle gesprekken die zij voeren, die een prachtig middelpunt van de film vormen. Ook de ongemakkelijke gesprekken tussen Nena en haar moeder (Monic Hendrickx) zijn een genot om naar te kijken.

Bewonderenswaardig aan Nena is dat de film heel ingetogen is. Er zijn momenten van drama, maar verwacht geen uitbundige tranen of dramatische muziek. Het is een zielig en verdrietig verhaal zonder dat de film troosteloos wordt. Er zit humor en warmte in, wat voorkomt dat de film te zwaarmoedig wordt. De soundtrack is een verzameling van artiesten die eind jaren ’80 populair waren. Simpel maar effectief is de toevoeging van Lust For Life van Iggy Pop & The Stooges, door het contrast tussen Nena en haar vader. Ook The Pixies zijn een sterke toevoeging, met als hoogtepunt Hey en de scène waarin dit nummer te horen is.

Een van de grote krachten van de film zijn de dialogen, die simpel zijn en juist daardoor heel confronterend en doeltreffend zijn: “Hij wil geen taart. Hij wil dood.” Ik had sterk het idee dat deze fim ook een goed boek zou zijn, wat geen verassing is gezien de inbreng van Esther Gerritsen. Het is echter jammer dat Gerritsen en Diesing een soort slagzin aan de film hebben toegevoegd, die inhoudelijk nogal vaag is.  “Je moet niet denken”, is het devies dat Nena van haar vriendje overneemt. De film brengt dit als een groot inzicht, maar de relevantie of betekenis ervan is niet duidelijk.

Nena is een prachtige film over opgroeien, over liefde en over het leven. Uwe Ochsenknecht en Abbey Hoes zijn geweldig als vader en dochter en ook de rest van de cast zet een goede prestatie neer. Het grootste compliment dat tegenwoordig aan een Nederlandse film (of muzikant/band) kan worden gegeven, is dat die ‘on-Nederlands goed’ is. Nena is juist een heel Nederlandse film en het is een Nederlandse film om trots op te zijn.