review
Recensie: Nightcrawler

Jake Gyllenhaal beleeft zo ongeveer het beste jaar uit zijn loopbaan. Hoewel hij een paar jaar geleden een misstap maakte met zijn hoofdrol in Prince Of Persia, heeft hij bijna zijn gehele carrière indruk gemaakt met grote rollen in interessante films. Na Donnie Darko, Brokeback Mountain, Zodiac, Source Code, End of Watch en Prisoners speelde hij dit jaar nog in het zeer sterke Enemy, misschien wel de beste film van 2014. Het lijkt erop dat Gyllenhaal nu eens wat prijzen wil winnen, zijn Brokeback Mountain-Oscarnominatie dateert alweer uit 2006. Geheel volgens een langlopende traditie viel hij dan ook meer dan tien kilo af voor zijn hoofdrol in Nightcrawler.

Louis Bloom (Jake Gyllenhaal) is een dief op de straten van Los Angeles die zijn brood verdient door mensen te beroven en hekwerken als oud ijzer te verkopen. Hij is wanhopig op zoek naar een baan. Wanneer Louis getuige is van een ongeval op de snelweg komt hij in aanraking met ‘nightcrawler’ Joe Loder (Bill Paxton). Joe is een journalist die gruwelijke misdaden en ongelukken filmt en voor veel geld doorverkoopt aan nieuwsstations. Louis ziet dit ramptoerisme wel zitten en blijkt er ook nog bijzonder goed in te zijn. Op het televisiestation zijn de meningen over de ethische verantwoording verdeeld maar Nina (Rene Russo) is bijzonder tevreden met de stijgende kijkcijfers. Louis krijgt steeds meer drang naar succes en manipuleert, buiten medeweten van zijn werknemer Rick (Riz Ahmed) en baas Nina, plaats-delicten om betere shots te krijgen. Het begint echter uit de hand te lopen wanneer Louis iets te nauw betrokken raakt bij een moordzaak.

Jake Gyllenhaal speelt zonder twijfel zijn beste rol tot nu toe en is dan ook de absolute ster van de film. Louis Bloom is zowel grappig, angstaanjagend als onthutsend sympathiek. Over zijn achtergrond wordt niet veel bekend, maar duidelijk is dat Louis veel van zijn sociale vaardigheden heeft overgenomen uit internetcursussen. De manier waarop Gyllenhaal dit naar voren laat komen in de monologen die hij houdt is bijzonder indrukwekkend. Zijn uiterlijke transformatie is een perfecte ondersteuning, Gyllenhaals ingevallen wangen en uitpuilende ogen geven hem een constant indringende uitstraling. Deze zwartgallige sociopaat valt te vergelijken met het personage dat Christian Bale speelde in American Psycho. Waar die film draaide rond een groep beurshandelaren op Wall Street, is Nightcrawler vooral een satire op televisiejournalistiek. In het bijzonder de manier waarop commerciële nieuwszenders de waarheid verdraaien in dienst van de kijkcijfers.

Dat Los Angeles bijzonder fotogeniek is, konden we al zien in Michael Manns Collateral en Drive van Nicholas Winding Refn. Nightcrawler past perfect in dit rijtje. Het regiedebuut van Dan Gilroy, schrijver van onder andere Two for the Money en The Fall, ziet er ondanks het budget van ‘slechts’ acht miljoen dollar geweldig uit. Een bijzondere prestatie die veel lof verdient. Er zijn genoeg blockbuster-regisseurs die wat kunnen leren van de manier waarop Gilroy zijn actie in beeld brengt. De camera wordt niet gigantisch heen en weer geschud, Nightcrawler heeft dat soort onzin niet nodig om spectaculair te zijn. Vooral een zekere autoachtervolging in de tweede helft van de film, waarbij Louis op hoge snelheid op politieauto bumperkleeft, is bijzonder spannend. Toch laat Gilroy ook zijn personages genoeg aan bod komen, zij zijn allemaal voldoende uitgewerkt om het gevoel te krijgen dat er echte mensen te zien zijn. Er is dan ook geen valse noot in de film te bespeuren. Rene Russo is erg goed, maar vooral Riz Ahmed maakt indruk. Hoewel Ahmed voor het grote publiek onbekend is speelde hij in 2012 al eens in de verrassend sterke film Ill Manors. Zijn vertolking van Rick kan hem weleens een definitieve doorbraak bezorgen. Dus mocht Interstellar deze week al uitverkocht zijn, wees dan vooral niet bang om Nightcrawler een bezoek te gunnen. Het is misschien zelfs wel de betere keuze.