nieuws
Het Filmarchief: Black Swan, The Usual Suspects, Walk the Line en meer

Deze week hebben we een lekkere, dubbeldikke editie van onze wekelijkse rubriek “Het Filmarchief”. Slechts enkele weken verwijderd van de jaarlijkse Oscar-uitreiking bespreken we deze week enkele Oscarwaardige titels die een aantal jaren geleden furore maakten in de bioscopen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan Black Swan, waarbij de acteerprestatie van Natalie Portman bekroond werd met een Oscar, The Usual Suspects, die werd bekroond met twee Oscars (Kevin Spacey voor beste bijrol en beste originele scenario) en Walk The Line, waarvoor Reese Witherspoon het begeerde beeldje won. Ook hebben we een van de weinige Nederlandse films die ooit een Oscar voor beste buitenlandse film won: De Aanslag. Verder hebben we nog aandacht voor The Ice Harvest en The Descent.

Het is alweer 5 jaar geleden dat Black Swan in Nederland versceen. De film die gebaseerd is op het Zwanenmeer van Tsjaikovski maar dan overgoten met hallucinaties en psychoses. In Black Swan speelt de veelbelovende balletdanseres Nina Sayers (Natalie Portman) zowel de gevoelige witte zwaan als de duistere zwarte zwaan. Met die laatste rol heeft de verlegen Nina veel moeite. Haar invaller Lily (Mila Kunis) is juist het tegenovergestelde van Nina en trekt haar mee het nachtleven in. Doordat de regisseur steeds kritiek heeft over hoe Nina de zwarte zwaan speelt begint ze zich in een complot te denken en beginnen de psychoses. Een zeer knappe prestatie van Regisseur Darren Aronofsky om van Black Swan zo’n kaskraker te maken. Vooral omdat hij heel de wereld naar ballet liet kijken. Al keken de meeste mannen natuurlijk voor de beruchte scène tussen Natalie Portman en Mila Kunis.

Op 14-jarige leeftijd was ik naast filmfan al een groot liefhebber van de muziek van Johnny Cash. Ik was dan ook direct enthousiast toen ik hoorde dat er een film over de countryzanger in de maak was. Na wekenlange anticipatie bezocht ik de bioscoop op de dag van release, ondanks de torenhoge verwachtingen werd ik zeker niet teleurgesteld. Joaquin Phoenix (Inherent Vice, Her) en Reese Witherspoon (Wild) zijn perfect in de rollen van Johnny Cash en June Carter. Alle acteurs zingen hun eigen nummers en doen dit bewonderenswaardig goed. Walk the Line is nog steeds een film die ik met veel plezier opnieuw kijk.

De benaming “Thick thieves, Thin Ice”, past perfect bij The Ice Harvest.  De matig ontvangen film uit 2006 is er een die de vredige kerstsfeer even voor zich laat. Charlie Arglist is een advocaat in Wichita die niet bepaald voor de onschuldige mens werkt. Zijn partner, stripclubeigenaar Vic Cavanaugh, is er net zo één. Samen hebben ze het voor elkaar gekregen om twee miljoen euro bij de baas van Charlie weg te moffelen. Het enige wat ze nu nog rest, is om de stad uit te komen zonder dat ze verdacht worden. Jammer voor hen komen er een paar hobbels op de weg. Een bloedmooie vrouw waar Charlie verliefd op wordt is daar één van en de sneeuwstorm waardoor ze de stad niet kunnen verlaten, is ook niet bepaald een klein dingetje. Deze film van tien jaar geleden staat in de categorie comedy en soms is er dan ook wel wat te lachen. Jammer dat dit niet gedurende de hele film zo is.

The Descent gaat over een groep vriendinnen die aan spannend avontuur aangaan, wat vervolgens eindigt in een claustrofobisch en dodelijke excursie. Een erg leuk idee om deze film te kijken, vooral wanneer je in een donkere bus zit op weg naar de Zuid-Franse grotten in Arles voor een survivaltripje met de klas. Een paar jaar geleden werd The Descent dus door een jolige leraar voor de ogen van mij en mijn klasgenoten aangezet met de bedoeling om angst in onze hoofden te krijgen. En dat lukte hem ook nog. Aan het eind van de film had iedereen zijn bedenkingen over het betreden van de grot. We konden natuurlijk niet weigeren, maar eenmaal in de grot dacht je wel even twee keer na voordat je een gewaagde stap nam. Ook wanneer je door het smalle geboortegat naar boven moest kruipen om jezelf te bevrijden. Wat nou als je klem komt te zitten? Toch heeft de hele klas weer het daglicht gezien, iets wat je niet van de filmpersonages kan zeggen.

Hoewel regisseur Bryan Singer vooral bekend is van zijn X-Men-verfilmingen, en matige films als Jack the Giant Slayer en Superman Returns, is het The Usual Suspects waarin hij zichzelf van zijn beste kant laat zien. Wanneer de enige overlevende van een schietpartij op een smokkelschip, gespeeld door een briljante Kevin Spacey (Se7en, House of Cards), tijdens een politieverhoor zijn verhaal doet, ontaard dit via een hele reeks verrassingen tot één van de meest klassieke plottwists uit de filmgeschiedenis. Van het begin, waarbij vijf criminelen ogenschijnlijk willekeurig worden opgepakt en bij elkaar in een cel gezet worden, zijn de rollen al gelijk duidelijk. Als de vijf worden gevraagd elk dezelfde zin op te lezen, wordt gelijk een loopje genomen met de dienstdoende agenten, waarbij vooral Benicio Del Toro (Licence to Kill, Guardians of the Galaxy, Sicario) voor de nodige hilariteit zorgt. Dit is slechts een voorbode van wat er verder komt. Hoewel de humor wat afneemt, blijft het verhaal verrassen en zit het vol onverwachte wendingen. De grande finale wordt natuurlijk gevormd in de slotscènes waarin eindelijk duidelijk wordt wie nu de mysterieuze Keyser Söze is die verantwoordelijk lijkt te zijn voor de hele situatie. Alle puzzelstukjes vallen hiermee op hun plek. Hoewel ik het einde hier niet verder zal verklappen, stel ik voor dat als je de film nog niet gezien hebt je dit zou snel mogelijk doet. De film werd in 1996 al gelijk op waarde geschat met een Oscar voor zowel het scenario als voor de acteerprestaties van Kevin Spacey. Ook al zijn we inmiddels alweer 20 jaar verder, The Usual Suspects blijft nog altijd prima overeind als een geweldige film.

De verfilming van het beroemde boek De Aanslag van Harry Mulisch uit 1986 was voor Nederlandse begrippen een groot succes. De Aanslag zat vol met grote namen zoals Derek de Lint (Soldaat van Oranje, Zwartboek), Monique van der Ven (Turks Fruit) en John Kraaijkamp sr. (’t Zonnetje in Huis). Het verhaal speelt zich af tijdens de Tweede Wereldoorlog en draait om Anton Steenwijk en het verzet. Mulisch baseerde het boek op een combinatie van een aantal aanslagen die het verzet in Nederland pleegde. Zelf heb ik de film tijdens het vak Nederlands moeten kijken, maar de jeugd van tegenwoordig trekt de films van vroeger niet meer. Hierdoor werd de film vroegtijdig afgezet. Vol verbazing las ik dat deze film een Oscar heeft gewonnen voor beste buitenlandse film. Wellicht moet ik de film toch nog een tweede kans geven…